Anadolu coğrafyasında her yaz ve kış bitiminde bir sonraki sezon için hazırlık başlar. Böylelikle mevsiminde besin değeri daha yüksek ve daha lezzetli mahsullerden maksimum verim elde edilir.
Yaz sonlarında evleri saran bu tatlı telaş ile domatesler ve reçeller kaynatılır, tarhanalar yoğrulup serilir, mevsim sebzeleriyle turşular hazırlanırken, mevsimden bağımsız olarak da erişteler kesilip kış için hazır edilir. Kış mevsiminde hazırlanan doğal, sağlıklı ve lezzetli bu ürünleri tüketmenin ise tadına doyulmaz. Peki kış hazırlıkları yaparken hangi saklama metotlarını kullanılmalı?
Temel Gıda Saklama Yöntemleri Nelerdir?
Gıdaları hem teknolojinin sunduğu imkanlar ile hem de bu topraklarda yüzyıllardır uygulanan geleneksel yöntemlerle saklayabilirsiniz. Buradaki temel püf nokta, hangi gıdayı hangi saklama yöntemiyle daha verimli olarak saklayabileceğinizi bilmektir.
Dondurmak
Et ürünlerini, ahududu, böğürtlen gibi orman meyvelerini, haşlanmış bakliyatları, taze bezelye, taze barbunya, haşlanmış ve taneleri ayıklanmış mısırları (salatalarınızda ve pilavlarınızda kullanmak üzere) derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Dondurarak saklama yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, çapraz bulaşma riskini azaltmak için farklı gıda gruplarını farklı raflarda depolamaktır. Örneğin et ürünlerini sakladığınız raflarda, meyve ve sebze ürünlerini saklamamalısınız. Ürünleri direkt yıkayıp ayıklayarak saklayabileceğiniz gibi ön pişirme uyguladıktan sonra da dondurabilirsiniz. Örneğin taze fasulyeyi soğanla beraber 10-12 dakika soteledikten sonra soğutup porsiyonlayarak dondurabilirsiniz.
Kurutmak
Kurutma yöntemi, en çok sebze, taze otlar ve meyveler üzerinde kullanılan bir yöntemdir. Kurutma yöntemi genel olarak iki şekilde yapılıyor. İlki, güneş gören ve kuru bir açık alan olabilir. Bir diğer yöntem ise gölge ve serin bir yer olmalıdır. Kurutma tekniği için en tehlikeli durum ise nemdir. Evinizde güneş görmeyen, hava akımı olan bir odada kurutma yöntemini deneyebilirsiniz. Bu yöntemlerin yanı sıra, fırınınızı düşük ısıda uzun süre çalıştırarak veya bu iş için özel olarak üretilmiş ev tipi kurutma fırınlarıyla da yapabilirsiniz.
Konservelemek
Konservelemek, pişmiş veya fermente edilmiş gıdanın sterilize edilmiş bir cam kavanozda havayla teması kesilerek saklanması esasına dayanan bir yöntemdir. Kavanozların kaynar su ile yıkanıp sterilize edilmesi ve kavanoz kapaklarının daha önce kullanılmamış, sağlam olması gerekir. Bu yöntem ile turşu, reçel, salça, domates sosu, közlenmiş patlıcan, közlenmiş kırmızı biber gibi ürünleri saklayabilirsiniz.
Mayalamak ve Asidik Hale Getirmek
Sofralarımızın vazgeçilmez ürünlerinden turşu ve sirke, bu saklama yöntemiyle hazırlanan ürünlerin başında gelir. Sebzeleri fermente edip asidik hale getirerek hazırladığımız turşuların probiyotik oranı çok yüksektir. Böylelikle bağırsak sağlığımız için de büyük önem taşır. Ayrıca turşuyu, bulunduğunuz mevsimin sebzeleriyle dört mevsim boyunca hazırlayabilirsiniz.
Turşu yaparken uygulayabileceğiniz pek çok yöntem vardır. Dilerseniz sirke, limon tuzu gibi ürünler kullanabileceğiniz gibi dilerseniz de sadece kaliteli bir tuz ve limon eşliğinde hazırlayabilirsiniz. Kullanacağınız sebzelerin çürük/ezik olmaması da çok önemlidir.
EV YAPIMI DOMATES SOSU
Malzemeler
- 5 kilo domates
- 2 yemek kaşığı tuz
- 1 çay bardağı zeytinyapı
Yapılışı
Domatesleri kolayca soyabilmek için üst kısımlarına bir bıçak ile çizikler atın. Derin bir tencerede suyu kaynatıp çizilmiş domatesleri 40-50 saniye suda tutun ve ardından hemen buzlu suya alın. Bıçak kullanmadan elinizle soyun ve küp doğrayın. Domatesleri tencereye alın ve üzerine tuz ekleyip orta ateşte ara sıra karıştırarak 1,5 saat kadar pişirin. Domatesleri ocaktan almadan 10 dakika önce zeytinyağını ilave edin ve karıştırın. Temiz kavanozlara ocağın altını kapatır kapatmaz domatesleri paylaştırın. Yıkayıp kuruladığınız kullanılmamış kapaklarla kavanozları kapatın. Kavanozları ters çevirin ve soslar tamamen soğuyuncaya kadar bekletin. Soğuduktan sonra güneş görmeyen, serin bir yerde saklayın.
Püf Noktaları
- Kullanacağınız kavanozun büyüklüğü içerisindeki domatesi en fazla 2 günde tüketebileceğiniz kadar olmalıdır. Eğer küçük bir aileyseniz küçük boy kavanozlar tercih etmelisiniz.
- Eğer aldığınız domatesler yeterli olgunluğa erişmemiş ise 1-2 gün olgunlaşmasını bekleyebilirsiniz.
- Tercih ettiğiniz domatesler olgun olmalı fakat çürük olmamalıdır.
- Domates soslarını kavanozun içine sıcak sıcak doldurmalısınız ve ağzını hemen sıkıca kapatmalısınız.
- Dilerseniz domates konservesinin içerisine acı veya tatlı biber ilave edebilirsiniz.